Σπερματέγχυση

Σπερματέγχυση είναι η έγχυση σπέρματος ,το οποίο έχει υποστεί κατάλληλη επεξεργασία, στην ενδομήτρια κοιλότητα με τη βοήθεια ειδικού καθετήρα.

Η σπερματέγχυση είναι η πιο απλή μέθοδος υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.
Υπάρχουν 3 απαραίτητες προυποθέσεις για να πραγματοποιηθεί σπερματέγχυση: α) φυσιολογικές και βατές σάλπιγγες ,β)ωοθήκη ικανή να παράγει ωάρια ,γ) σπέρμα υψηλότερο από κάποια κατώτερα όρια , ώστε να είναι δυνατή η γονιμοποίηση. Η σπερματέγχυση επομένως ενδείκνυται στις εξής περιπτώσεις :α) αδυναμία κολπικής εκσπερμάτωσης, β) ήπια ολιγοασθενοσπερμία , γ) αζωοσπερμία οπότε γίνεται χρήση σπέρματος δότη, δ)χρήση κρυοσυντηρημένου σπέρματος ,ε)κάποιες παθολογίες του τραχήλου της μήτρας, οπότε είναι επιθυμητό να τον παρακάμψουμε, στ) ορισμένες διαταραχές της ωοθυλακιορρηξίας, ζ)ανεξήγητη υπογονιμότητα.
Η σπερματέγχυση πραγματοποιείται είτε σε φυσικό κύκλο (αξιοποιώντας δηλαδή το ωάριο που παράγεται κατά την αυτόματη ωορρηξία της γυναίκας χωρίς τη χρήση οποιασδήποτε φαρμακευτικής διέγερσης της ωοθήκης),είτε μετά από πρόκληση ωοθυλακιορρηξίας με χρήση φαρμάκων (κιτρική κλομιφαίνη από το στόμα ή ενέσιμες γοναδοτροπίνες ). Ο προσδιορισμός της ημέρας της ωορρηξίας γίνεται με υπερηχογραφική παρακολούθηση, η οποία ξεκινά τις πρώτες ημέρες του κύκλου μέχρι να προσδιοριστεί ότι έχουμε κατάλληλου μεγέθους ωοθυλάκιο .Χορηγούμε τότε ένεση χοριακής γοναδοτροπίνης, η οποία θα προκαλέσει ωορρηξία μετά από 36 ώρες. Γνωρίζοντας την ημέρα της ωορρηξίας ,πραγματοποιούμε την σπερματέγχυση. Το σπέρμα συλλέγεται και υφίσταται κατάλληλη επεξεργασία και εμπλουτισμό ,που διαρκούν περίπου 1-2 ώρες .Στη συνέχεια εισάγεται στη μήτρα , με ειδικό ατραυματικό καθετήρα. Η διαδικασία αυτή είναι ανώδυνη και έτσι δεν απαιτείται αναισθησία. Μετά την σπερματέγχυση δε χρειάζεται κάποιος περιορισμός της δραστηριότητας του ζευγαριού .Σε κάποιες περιπτώσεις μόνο χορηγούνται σκευάσματα που υποστηρίζουν την ωχρινική φάση του κύκλου. Το αποτέλεσμα της προσπάθειας θα φανεί μετά από 2 εβδομάδες.
Τα ποσοστά επιτυχίας της σπερματέγχυσης ποικίλλουν ευρέως στην διεθνή βιβλιογραφία. Αναφέρονται ποσοστά που κυμαίνονται από 11%-24% ανά προσπάθεια, ανάλογα βέβαια και με το αίτιο της υπογονιμότητας και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε ζευγαριού. Ως προς τον αριθμό των προσπαθειών που συστήνεται να κάνει ένα ζευγάρι είναι 3-6.Μετά από αυτόν τον αριθμό οι πιθανότητες επιτυχίας είναι ελάχιστες, ενώ παράλληλα καθυστερεί η προσφυγή σε άλλες αποτελεσματικότερες μεθόδους υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.
Aξιολογώντας την σπερματέγχυση μπορούμε να πούμε ότι είναι ένα εργαλείο πρώτης γραμμής για την αντιμετώπιση της υπογονιμότητας, καθώς είναι η απλούστερη υπάρχουσα μέθοδος υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Είναι ανώδυνη, ασφαλής και οικονομική .Προκαλεί επίσης την ελάχιστη δυνατή διαταραχή της καθημερινότητας του ζευγαριού .Όταν δεν γίνεται φαρμακευτική διέγερση της ωοθήκης (φυσικός κύκλος ) το ζευγάρι, και κατ’ επέκταση τα ασφαλιστικά ταμεία, δεν έχει την οποιαδήποτε οικονομική επιβάρυνση, δεν ταλαιπωρείται με λήψη φαρμάκων και δεν υφίσταται ουδεμία ορμονική διέγερση .Αν επιλέξουμε τη χρήση κιτρικής κλομιφαίνης έχουμε μια απλούστατη ήπια και φθηνή διέγερση .Η χρήση ενέσιμων γοναδοτροπινών πρέπει να περιορίζεται μόνο σε ειδικές περιπτώσεις και έχοντας στο νου μας ότι τότε είναι συνήθως προτιμότερη η άμεση προσφυγή σε εξωσωματική γονιμοποίηση (αν συνυπολογίσουμε την ταλαιπωρία της λήψης των ενέσιμων σκευασμάτων σε συνδυασμό με τα χαμηλά ποσοστά επιτυχίας της μεθόδου). Η σπερματέγχυση όμως είναι μια μέθοδος που έχει θέση σε περιορισμένο αριθμό περιστατικών και με σχετικά χαμηλά ποσοστά επιτυχίας.
Δύο σημεία χρειάζονται ιδιαίτερη προσοχή. Το πρώτο είναι ο παράγων της ηλικίας. Λόγω των χαμηλών ποσοστών επιτυχίας πρέπει να είμαστε επιφυλακτικοί στην εφαρμογή της μεθόδου όταν η ηλικία της γυναίκας είναι πάνω από 35 έτη, ενώ ηλικία άνω των 40 αποτελεί αντένδειξη. Το δεύτερο σημείο είναι η κατάχρηση της μεθόδου. Το ζευγάρι δεν πρέπει να επιμείνει σε περισσότερες από τις ενδεικνυόμενες προσπάθειες επειδή χάνεται πολύτιμος χρόνος και μειώνονται οι πιθανότητες επιτυχίας μιας ακόλουθης εξωσωματικής.